นอกเหนือไปจากการแสดงในภาพยนตร์แล้ว Cisco เองก็เคยมีบทบาทในการเชื่อมต่อระบบเครือข่ายในอวกาศจริงๆ มาแล้วเหมือนกัน เช่น ระบบ Cisco IP SoftPhone สำหรับใช้เชื่อมต่อการสื่อสารระหว่างยานอวกาศกับศูนย์บัญชาการบนโลก ซึ่งก็ยังถือเป็นกรณีที่ไม่น่าตื่นตาตื่นใจมากเท่ากับการพัฒนา Cisco Space Router ที่ใช้เทคโนโลยี Internet Routing in Space (IRIS) ที่ทางทีมงาน TechTalkThai ขอหยิบยกมาเล่าสู่กันฟังดังนี้ครับ

การสื่อสารด้วย IP ในอวกาศผ่าน CLEO ก่อนที่จะมาใช้ Cisco IRIS Space Router
Cisco IRIS Space Router นั้นถูกใช้งานจริงเป็นครั้งแรกในช่วงปี 2009 แต่ในความเป็นจริงแล้วก่อนหน้านั้นทาง Cisco เองก็ได้มีการพัฒนาเทคโนโลยี Router สำหรับใช้งานในอวกาศอยู่ก่อนแล้ว ภายใต้ผลิตภัณฑ์ที่ชื่อว่า CLEO ซึ่งย่อมาจาก Cisco Router in Low Earth Orbit และถูกติดตั้งใช้งานจริงครั้งแรกในดาวเทียมสำหรับตรวจสอบภัยพิบัติ UK-DMC เป็นครั้งแรกในช่วงปี 2003 โดย CLEO นั้นถูกทำการทดสอบอย่างต่อเนื่องถึง 5 ปีเพื่อเพิ่มความเป็นไปได้ในการติดต่อสื่อสารกันผ่าน Internet ให้ได้ถึงระดับวงโคจรด้วย IP และ Mobile IP
ต่อมาในปี 2007 นั้น CLEO ได้ถูกตั้งค่าและทำการทดสอบการใช้ IPsec และ IPv6 ในอวกาศ และนับเป็นครั้งแรกของการใช้งาน IPv6 บนดาวเทียมในระดับของวงโคจร ซึ่งการใช้งาน CLEO นั้นก็ถือเป็นการทดสอบแนวคิดในการใช้ Internet Protocol ในอวกาศได้เป็นอย่างดี
Cisco IRIS และ Cisco Space Router
เมื่อทีมงาน Cisco มีประสบการณ์จากการทดสอบ CLEO มาแล้ว ทาง Cisco ก็ได้เริ่มลงมือพัฒนา Cisco Internet Routing in Space หรือ Cisco IRIS เพื่อให้สามารถสร้าง Router ที่ทนทานต่อการแผ่รังสีต่างๆ ในอวกาศ สำหรับใช้งานบนดาวเทียมและยานอวกาศ โดย Cisco IRIS Space Router นี้ถูกติดตั้งใช้งานเป็นครั้งแรกบน Intelsat 14 (IS-14) เมื่อปี 2009 โดยมีวัตถุประสงค์ในการออกแบบหลักๆ ดังนี้
- เป็น Router ที่ทนทานต่อการแผ่รังสีในอวกาศ เพื่อติดตั้งใช้งานบนดาวเทียมและยานอวกาศได้
- Payload ของข้อมูลจะต้องรองรับบริการเครือข่ายอย่าง Voice, Video และ Data อย่างครบถ้วน เพื่อให้หน่วยงานรัฐ, กองทัพ และพันธมิตรสามารถสื่อสารกันได้ด้วย Internet Protocol ร่วมกับอุปกรณ์ที่มีอยู่บนภาคพื้นดิน
- เป็นระบบ Mobile Network อย่างแท้จริงที่จะช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถทำการติดต่อสื่อสารได้ตามต้องการ โดยให้ระบบเครือข่ายทำการปรับตัวเพื่อให้การเชื่อมต่อเกิดขึ้นอยู่เสมอ ไม่ยึดติดกับ Fixed Infrastructure ที่อาจหยุดทำงานได้หากมีอะไรผิดปกติเกิดขึ้น
- สามารถ Route ข้อมูลไปยังภาคพื้นดินได้โดยตรงภายใน Hop เดียว ไม่ต้องทำการส่งข้อมูลไปยังสถานีภาคพื้นดินก่อนแล้วค่อยส่งต่อแบบ Double-hop อย่างแต่ก่อน เพื่อลด Latency และประหยัดการใช้งาน Transponder ลง
- Cisco จะต้องทำหน้าที่ในการประสานงานกับผู้ผลิตดาวเทียม, System Integrators และผู้ใช้งานทั้งหมด เพื่อให้ระบบเครือข่ายสามารถเชื่อมต่อกันได้
ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นก็คือ Cisco IRIS Space Router นั้นติดตั้งระบบปฏิบัติการ Cisco IOS Software โดยใช้เทคนิคการทำ Software-Defined Radio (SDR) เพื่อให้การปรับแต่งวิธีการและค่าต่างๆ ในการรับส่งสัญญาณเหล่านี้สามารถทำได้ผ่าน Software ทั้งหมด ส่งผลให้ Throughput สูงขึ้น, Latency ลดลง และรองรับการใช้งาน Real-time Application ในการติดต่อสื่อสารกันภายในอวกาศ และการสื่อสารลงมายังภาคพื้นดินได้ดีขึ้น
ทั้งนี้ Cisco IRIS Space Router นี้ก็ถือเป็นอีกหนึ่งตัวอย่างของการทำ Hosted Payload ที่ดี ซึ่ง Hosted Payload นี้ก็เป็นแนวคิดของการที่ทำให้ดาวเทียมแต่ละดวงสามารถสื่อสารกันได้เอง โดยไม่ต้องทำการส่งดาวเทียมเสริมหรืออุปกรณ์อื่นๆ สำหรับใช้เป็นตัวกลางในการสื่อสารโดยเฉพาะลงนั่นเอง
ก็ถือเป็นเรื่องราวที่ค่อนข้างสนุกสำหรับทางทีมงาน TechTalkThai นะครับ แต่ก็ไม่รู้ว่าจะถูกใจผู้อ่านรึเปล่าเพราะไม่เกี่ยวอะไรกับ Enterprise IT ซักเท่าใดนัก ยังไงถ้ามีโอกาสอีกทางทีมงานก็จะหยิบยกเรื่องราวสนุกๆ เหล่านี้มาให้ได้อ่านกันอีกนะครับ
ที่มา: http://www.lightreading.com/services/conferencing-telepresence/cisco-makes-martian-connection/a/d-id/718662 , https://en.wikipedia.org/wiki/Internet_Routing_in_Space